* Mục đích sử dụng: Đây là bộ y phục của phụ nữ Dao đỏ, chị em phụ nữ tự thêu thùa và sử dụng để mặc hàng ngày và các ngày lễ hội.
* Nguồn gốc, thời gian, kỹ thuật chế tác:
Bộ y phục dân tộc Dao đỏ đã sử dụng để mặc thường ngày. Bộ y phục do chị em dân tộc Dao tự cắt may và thêu thùa rất công phu và tỉ mỉ với những đường ghép vải, chỉ màu các họa tiết, hoa văn như hình tháp, hình xoáy chân ốc, hình con vật …. Bộ y phục phụ nữ gồm có: Khăn, áo, quần, yếm, thắt lưng, xà cạp.
1- Khăn (Hông) làm bằng vải màu đỏ xung quanh khăn viền vải phin trắng, đỏ, khi sử dụng họ gấp đôi khăn lại mặt trang trí hoa văn ở phía ngoài khi đội vắt 2 chùm quả bông ra đằng sau lại để giữ cho khăn chắc.
2- Áo (luy) làm bằng vải bông địa phương nhuộm chàm màu đen với các chùm quả len đủ các màu.
- Vạt trước áo hoa văn chìm màu tối, thêu từ cổ áo đến eo, xung quanh đoạn thêu được gắn một đường chỉ nỗi và các quả chùm len sặc sỡ.
- Vạt sau áo được thêu một mảnh vải rời sau đó ghép vào sống lưng áo, trên cổ áo có 10 chùm tua len đủ các màu với các họa tiết hoa văn hình xương cá, hình con chó phía ngoài được viền vải mùa đỏ, trắng.
- Tay áo dài 49,5cm được trang trí 3 vòng hoa văn với các đường viền màu đỏ, trắng có đính hạt cườm và chùm quả bằng len sặc sỡ.
3- Quần (Hấu) làm bằng vải nhuộm chàm màu đen, quần cắt theo kiểu ống chân què, toàn bộ quần được thêu hoa văn màu sẩm tối với các hình hoa văn lá cây, hình bông hoa, quả trám, hình xương cá, con vật ... Quần ngắn đến đầu gối tạo cho khi cử động dễ dàng.
4- Thắt lưng (luy xin) được làm bằng vải nhuộm chàm màu đen. Thắt lưng rất dài nên chỉ thêu một đầu, với những họa tiết ghép và những đường thêu công phu của thắt lưng. Phía dưới thắt lưng được trang trí các tua hoa len màu xanh đỏ. Khi sử dụng chị em cuốn vào eo phần không trang trí được 2 vòng, vòng thứ 3 là bộ phận thêu hoa văn ra ngoài, còn phần đầu thắt lưng ta cuốn tiếp một vòng sau đó dắt vào trong cho chắc.
5- Yếm (Cà phống) Yếm là một mảnh vải màu chàm đen, yếm hình chữ nhật được thêu hoa văn và các đường viền vải. Yếm đeo sát cổ dài 56cm, rộng 8cm. Đầu yếm hình vòng cung xung quanh trang trí một đường viền bằng len màu đỏ và các hạt nhôm tròn xung quanh yếm, hai đầu Yếm có 2 dây để buộc.
6- Xà cạp (luy panh) làm bằng vải chàm đen địa phương, xà cạp hình tam giác dài 94cm, đầu cạp rộng 31cm. Khi sử dụng ta cuốn phần đầu cạp vào chân cho chắc, cuối phần đuôi là phần trang trí thêu hoa văn ở ngoài cạp.
|