Cũng như người Thái, trong gia đình của người Kháng trước đây thường không sử dụng các loại tủ mà họ sử dụng hòm (Bem) để đựng quần áo, vải vóc. Trong một gia đình có thể có tới 3 - 4 chếc Bem tùy vào lượng quần áo, vải vóc của chủ nhà. Bem không chỉ cần thiết đới với mọi gia đình mà nó còn là đồ vật quí, là của hồi môn của thiếu nữ khi về nhà chồng. Bem là 1 sản phầm thể hiện bàn tay khéo léo của người đàn ông Kháng. Ngày nay cùng với sự phát triển của xã hội, nhiều đồ dùng sinh hoạt truyền thống của người Kháng không còn được sử dụng nữa, người ta đã chuyển sang sử dụng các dụng cụ hiện đại hơn Bem, ngày nay hầu như không còn được đau nữa người ta đã chuyển sang dùng hòm tôn hoặc tủ. Những chiếc Bem mà chúng ta còn thấy hiện nay đều là những sản phẩm do các thế hệ trước để lại.
Bem là 1 sản phẩm của nghề đan thủ công nhưng nó rất thuận lợi cho mọi người vận chuyển, một người có thể đeo chiếc Bem từ nơi này qua nơi khác nhờ có quai Bem. Bem cũng có thể khóa lại chắc chắn.
Bem thường có kích thước giống nhau:
Cao: 50cm
Dài: 50cm
Rộng (miệng): 42cm
Rộng đáy: 25cm
Quai dài: 80cm
Gồm các bộ phận chính:
Quai Bem: Răm ta
Nắp: Pha
Tai bem: Hu
Thân bem: Nê
Đáy: Cổ
Dây giữ nắp: Quạc Bem
Bem bao giờ cũng được đan bằng tre (mạy bốk) với thời gian khoảng 3 ngày.
Bem là một sản phẩm được đan rất cầu kỳ, công phu. Bem được đan từ đáy trở lên được đna làm 2 lớp, lớp trong của Bem được đan nong mốt (khảm nưng) các nan được đan thưa. Lớp ngoài của Bem được đan nong hai (khảm xoong) chặt chẽ hơn. Với 2 lớp đan phần thân chính của bem rất chắc chắn. Phần nắp bem được đan tương tự như ở phần trên bem nhưng ở dưới nắp giữa hai lớp đan được lót bổ xung 1 lượt lá Tong Chinh (lá gói bánh) tạo nên sự vững chắc của nép mà vẫn giữ được sự nhẹ ngàng.
Cạp cảu Bem phần lõi là bằng tre nhưng bọc bên ngoài là lạt mây tạo nên sự vững chắc. Phần quai để giữ nắp, phần khóa Bem cũng được đan bằng mây.
Quai đep của Bem (răm ta) lại được đna bằng cây dang nhờ vậy mà quai mềm, dễ đeo. Quai bêm còn 1 phần bao quanh thân Bem có tác dụng nâng Bem lên khi đeo được làm từ vỏ cây Po và được bện theo kiểu quấn thừng.
Nhìn chung Bem là 1 sản phẩm rất đặc sắc của nghề đan người Kháng. Do đó, chúng ta cần phải lưu giữ lại trước khi nó không được đan nữa mà bị thay thế bằng những vật dụng khác tương ứng.
|
