Cùng với các dụng cụ dùng trong dây chuyền để dệt vải của dân tộc Thái Sơn La. Guồng xe sợi là một trong những dụng cụ không thể thiếu để góp phần vào việc hình thành quy trình dệt vải.
Guồng xe sợi được làm bằng trụ gỗ, phần guồng quay làm bằng tre xếp theo hình cánh quạt giấy rất đều, đục ở giữa. Guồng được dùng để đánh suốt chỉ (phiên lót) suốt bé để dệt vải, (tấm húk) suốt to (phiến lót nhau khên húk) để giăng sợi dệt vải. Guồng có tác dụng quay san những con sợi to thanh cuộn chỉ to nhỏ khác nhau. Guồng được nối các chân bằng những sợi dây po vặn nhỏ kéo vòng quanh hình chữ V. Xung quanh guồng được thắt bằng sợi dây gắn với trục quay bằng quả gỗ gắn với tay quay để việc đánh suốt được dễ dàng. Cách thiết kế này thể hiện sự thông minh khéo léo của những người sáng tạo ra nó. Trong thời kỳ đổi mới có nhiều máy móc hiện đại để dệt vải. Song những dụng cụ dệt vải của người Thái vẫn rất thiết thực trong các khâu sử dụng thành quy trình theo lối thủ công.
Việc thiết kế trục tay quay có liên quan đến phần đánh suốt, suốt cũng quay đều theo từng vòng theo chiều thuận.
- Guồng cao 43 cm
- Trục rộng 40 cm
- Có cây gỗ để giữ độ thăng bằng dài 50 cm
- Tay quay dài 14 cm
- Trục giữa quay 45 cm
- Trực trên giữ quả pun là 40 cm
|
