Súng kíp là 1 sản phẩm của nghề rèn, là 1 trong những vật dụng quí giá trong gia đình của người Mông.
Súng kíp do người đàn ông làm và sử dụng thường thì trong gia đình có bao nhiêu đàn ông thì có bấy nhiêu khẩu dúng kíp, súng còn có thể dùng từ đời này sang đời khác.
Súng kíp gồm có 3 phần:
1) Nòng súng:
Bằng sắt tự khoan bằng tay, có cạnh, nòng súng thuôn dài, giá trị của khẩu súng được đánh giá cao hay thấp chủ yếu do nòng súng dài hay ngắn, khẩu súng ngắn nhất gọi là súng 4 gang = 80cm, súng dài nhất là 8 gang = 1,6m.
2) Báng súng:
Làm bằng gỗ, có tỉ lệ cân đối với nòng súng, dài = 2/3 nòng súng, ôm đỡ lấy nòng súng, thuôn dần từ đầu đến cuối, đầu báng súng được tạo bởi 1 phần gỗ gần vuông góc với thân bằng súng làm tay cầm.
3) Bộ phận cò súng:
Được gắn ở cách đầu báng súng khoáng 10cm, cấu tạo kíp nổ bừng sắt khi bắn cho 1 số viên đạn là những mẩu sắt vụn vào nòng súng, dùng thuốc súng nhồi vào kíp. Khi bắn kíp nổ làm những mẩu sắt bay đi có tác dụng sát thương.
Trước đây, nòng súng do đồng bào tự khoan ngày nay trong cơ chế thị trường, họ thường mua ở chợ về khoan lại, trau chuốt để được nòng súng như ý, nhưng họ vẫn thích dùng những khẩu súng tự khoan vì có độ bền và độ chính xác cao hơn.
Súng kíp dùng chủ yếu để săn bắn và bảo vệ mùa màng, ngày nay do yêu cầu giữ gìn môi sinh môi trường, cần phải cảnh báo những người sử dụng súng kíp.
|