| Mô tả chi tiết |
Phụ nữ dân tộc Mông (nhóm Mông hoa) ở Sơn La (vùng Mai Sơn) mặc áo may theo lối xẻ ngực không có cúc, váy hỏ, xếp nếp xòe rộng được tạo rất nhiều hoa văn, có yếm váy và xà cạ thắt lưng.
1) Áo:
Được may theo lối xẻ ngực bằng vải láng áo được may 2 lớp: lớp ngoài bằng vải láng đen, lớp trong bằng vải sợi bông. Cổ áo được đính bằng 1 mảnh vải hình chữ nhật bẻ gập ở phía sau như cổ áo hải quân. Tay áo dài được trang trí hoa văn bằng cách táp nhiều khoanh vải hoa khác màu áo, nhìn xa như những chiếc vòng.Phụ nữ Mông hoa (Mai Sơn) mặc áo không có cúc mà thường dùng những chiếc kim băng gài 2 tà áo vào với nhau,dọc theo nẹp áo, cách cổ áo 10cm giữa 2 lớp áo được để ngỏ không khâu, tạo nên 2 chiếc túi trong của áo để đựng tiền và những vật dụng nhẹ. Do điều kiện sống ở vùng núi cao, khí hậu lạnh nên áo được may 2 lớp, vòa những ngày quá rét họ còn mặc lồng 2 - 3 áo.
2) Váy:
Được may theo lối xếp neoes, hở phía trước, váy được chia làm 3 phần:
- Gấu váy: Dài 25cm được may bằng vải lanh nhuộm chàm đen, được trang trí bằng các băng dải hoa văn ngang vòng quanh váy. Được tạo hoa văn dày đặc bằng cách thêu hình dấu nhân ở mặt trái đồ án hoa văn hiện lên ở mặt phải. Bằng 4 màu chỉ trong đó màu đỏ hoặc màu vàng là chủ đạo tạo nên các loại hoa văn hình học, hoa dưa, hoa bí, quả trám. Ngoài phần thêu là phần trang trí hoa văn ghép vỉa màu tạo thành đường ngang song song với phần thêu và các ô vải vuông đan xen giữa các phần thêu. Phần gấu váy là phần trang trí chủ đạo của váy phụ nữ Mông hoa, đó là phần nổi bật, kỳ công nhất trong quá trình làm váy của người Mông hoa.
- Thân váy: May bằng vải phin, vì thân váy hoàn toàn được trang trí bằng phương pháp vẽ hoa văn bằng sáp ong trên vải. Phần thân váy có độ dài khoảng 18cm, tiếp giáp với phần gấu váy là 3 đường băng vải làm nổi bật phần hoa văn bằng sáp ong nhuộm chàm. Hoa văn phần thân váy cũng tạo thành bằng dải ngang, từng phần nối tiếp nhau, hoa văn hình răng cưa, tam giác, hình que trống, dấu nhân, hoa tàm cánh. Đây là kỹ thuật tạo hoa văn độc đáo trên trang phục của phụ nữ nhóm Mông hoa.
- Phần cạp váy: Rộng 10cm, may bằng vải bông nhuộm chàm đen, đây là phần vải hoàn toàn không được trang trí hoa văn, để nguyên màu đen nhưng cũng là phần quan trọng. Phần cạp váy này người ta xe chỉ khâu chặt các nếp váy theo hình xương cá để tạo độ xòe cho váy, trên cùng của cạp váy là dây váy dài để thắt được hai vòng quanh bụng, 2 bên mép váy để trống khoảng 10cm không xếp nếp để khi mặc giáp 2 mép váy vào nhau tạo sự kín đáo.
Váy dài 53cm; Rộng 4,5m với 200 nếp gấp, khi mặc phần hở được đưa ra đằng trước.
3) Yếm váy:
Được may bằng vải láng đen hình chữ nhật: dài 90cm; rộng 33cm. Khi mặc, yếm váy được che ở phía trước tạo sự kín đáo cho chiếc váy.
4) Thắt lưng:
Bình thường phụ nữ Mông hoa không dùng thắt lưng nhưng vào những ngày lễ hội họ dùng thắt lưng để tạo thêm sự sang trang trí cho bộ trang phục. Thắt lưng dài 1,8m, được trang trí chủ yếu ở 2 đầu gồm có phần tua làm bằng lanh và chỉ nhuộm màu, phía trên được ghép các đường vải nhỏ nhiều màu và thêu hoa văn. Khi dùng thắt lưng được quấn 1 vòng quanh bụng có thể buộc cho tua buông ra đằng trước hoặc phía sau, tạo thêm sự duyên dáng cho phụ nữ Mông.
5) Xà cạp:
Làm bằng vải lanh nhuộm chàm đen, xà cạp được làm bằng 1 sải vải, cắt chéo, đính thêm 1 dây vải để quấn giữ xà cạp. Xà cạp vừa để bảo vệ đôi chân, vừa trang điểm thêm cho người phụ nữ.
Trang phục phụ nữ Mông hoa là một trong những trang phục đặc sắc, mang đạm bản sắc tộc người mà ngày nay vẫn được người phụ nữ gìn giữ.
|
