- Dân tộc Thái vốn có đời sống văn hóa văn nghệ rất sôi nổi đặc sắc, quanh năm có tổ chức các hội múa hát, khi làm nhà mới, khi có khách quý đến thăm hoặc ngày cưới, lễ hội, cúng hoặc sên lảu nó..
- Chũm chọe bao giờ cũng đi kèm với trống, chiêng với múa xòe. Chũm chọe đóng vai trò làm nhạc đệm cho tiếng trống và tiếng chiêng; Ba loại nhạc cụ là loại nhạc cụ đặc trưng của vùng Tây Bắc nổi tiếng cùng điệu múa xòe. Chũm chọe là một loại nhạc cụ không thể thiếu trong đời sống văn hóa của dân tộc Thái ở Sơn La.
- Chũm chọe là một loại nhạc cụ được dân tộc Thái ưa dùng từ lâu đời song đồng bào thái không tự đúc được mà nhập ở miền xuôi lên. Nguồn gốc chế tác do nghệ nhân làm nghề đúc đồng bào làm theo lối thủ công truyền thống.
- Trong đời sống của đồng bào dân tộc Thái từ khi còn là thời phong kiến chũm chọe cũng được dùng cùng với chiêng trống để múa hát tiễn đưa hồn người đã khuất đi lên Mường Trời để đi đến "khuống báo khuống sao" (nơi vui chơi của cõi âm). Do đó hiện vật cũng mang ý nghĩa tâm linh và những đồ vật (nhạc cụ) này thường để ở nơi trang trọng là nơi thờ cúng tổ tiên (co co hóng).
- Còn thông thường thì nhạc cụ được sử dụng trong các cuộc vui, tiệc tùng là chính. Nói đến chũm chọe bao giờ cũng phải đi kèm với nhạc cụ trống, chiêng, sáo, múa xòe.
- Chũm chọe ngoài việc phục vụ đời sống văn hóa góp phần cùng với các loại nhạc cụ khác như trống chiêng tạo ra không khí vui tươi rộn ràng trong các hội vui. Ngoài ra chũm chọe còn là một loại nhạc cụ được dùng trong tang lễ cùng với tiếng trống tham gia vào lễ tiễn đưa linh hồn người đã khuất đi lên cõi Mường trời.
- Hiện vật có chịu ảnh hưởng của các dân tộc kinh ở vùng đồng bằng và có giống theo cách sử dụng của các dân tộc cùng nhóm ngôn ngữ và các dân tộc nhóm ngôn ngữ Môn khơ me.
|
