Dân tộc Kháng ăn cơm nếp họ đã dùng chõ xôi bằng ninh đồng đây là hiện vật có giá trị về đời sống thường ngày và có ý ngĩa cả về mặt tâm linh. Đối với dân tộc Kháng bộ đồ xôi còn là của hồi môn khi con cái ra ở riêng.
Chõ xôi cơm được chế tác từ mộ đoạn gỗ tròn đục xuyên 2 đầu và cạo gọt rát công phu phía trên của mặt ngoài có khoét vát để làm chỗ cầm. Phía đáy có một đoạn tấm nan tre để đỡ cho gạo khỏi bị lọt xuống. Khi xôi cơm chõ được đặt trên miệng của chiếc ninh đã đổ nước khoảng 3-4 cm khi xôi hơi bốc lên không bị bết nước.
Bộ đồ xôi dân tộc Kháng là một vật dụng không thể thiếu trong mỗi gia đình dân tộc Kháng, xôi là món lương thực chính của dân tộc Kháng. Xôi chín bằng hơi nước vừa ngon vừa dẻo lại không bị bết nước. Tuy nhiên không liên quan đến vấn đề tôn giáo.
Chõ và ninh mang ý nghĩa tâm linh chõ xôi bao giờ cũng đem lên nhà mới cùng với một số vật dụng như: chài lưới kiếm và xinh. Người họ ngoại trong gia đình sẽ bắc bếp và đặt chõ xôi đầu tiên sau khi khởi lửa ở nhà mới cầu mong và ban 1 điều mau mắn no đủ cho con cháu trong ngôi nhà mới.
Họ bên ngoại mới là người ban cho tài lộc và mọi sự may mắn làm ăn phát đạt.
Hiện vật có ảnh hưởng của các dân tộc Khác thuộc nhóm ngôn ngữ Tày Thái về kiểu dáng và tính năng sử dụng.
|
