Chi tiết hồ sơ

1. Sự kiện, nhân vật lịch sử và thuộc tính di tích

             Theo truyền thuyết của nhân dân địa phương trong vùng "Chiềng Khoi" có nghĩa là một vùng đất rộng lớn bằng phẳng và ở trên cao. Đúng thực vậy từ trung tâm huyện lên tới di tích ta phải qua một cái dốc mới tới di tích.

           Từ xa xưa, lâu lắm rồi trên trái đất bị một trận lụt lớn, không còn chỗ là còn đất ở chỉ còn duy nhất là vùng này là nước không lên được. Từ đó xuất hiện một con rồng không biết từ phương trời nào bay tới và cất lên tiếng gáy "Vùng đất này sẽ phát sinh ra vua" và rồng phun ra dòng nước trong suốt, tạo thành dòng suối ngày nay. Thân rồng chết tạo thành dãy núi chắn về hướng Tây - Nam của hồ.

            Dòng nước ngày xưa theo truyền thuyết. Năm 1970, do nhu cầu thuỷ lợi, tạo nước tưới cho đồng ruộng gần 200ha cả vùng này nên đã đắp đập ngăn dòng suối tạo nên mặt hồ rộng gần 40ha tạo nên mặt nước mênh mông và tạo môi trường sinh thái cả vùng.

2. Giá trị lịch sử, khoa học, nghệ thuật

             Hồ Chiềng Khoi là một hồ nước rộng lớn nhất tỉnh Sơn La, không những hồ trước mắt mang lại lợi ích kinh tế là: Lấy nước tưới tiêu cho cả vùng và là nơi thả hải sản cung cấp thực phẩm cho cả vùng.

             Kết hợp với 2 bãi đá và cảnh đẹp của hồ, phong cảnh tự nhiên và văn hoá bản làng, có những lợi thế và yếu tố như vậy. Khu vực Hồ Chiềng Khoi có những lợi thế để xây dựng trở thành một khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, du lịch về nguồn, du lịch tín ngưỡng.

8. Tình trạng bảo quản hiện vật

Hiện nay di tích và toàn bộ phong cảnh quanh hồ được bảo vệ tốt

9. Các phương án bảo vệ di tích

Là một di tích có phong cảnh đẹp, lại được gắn liền với 2 bãi đá tự nhiên. Thêm vào đó cảnh quan môi trường thuận lợi đã tạo nên hồ nước Chiềng Khoi một bức tranh "Sơn, thuỷ, hữu tình".

Từ đó địa phương hàng năm đã chú trọng đầu tư, tu sửa. Để khách gần xa tới tham quan và vừa qua địa phương đã ra quyết định khu vực Hồ Chiềng Khoi là trung tâm du lịch của tỉnh về cảnh quan và môi trường sinh thái.

10. Cơ sở pháp lý bảo vệ di tích

Mặc dù di tích chưa được xếp hạng, nhưng xuất phát từ thực tế. Chiểu theo nguyện vọng của nhân dân địa phương và cũng như khách tham quan. Bước đầu địa phương đã lập bản đồ qui hoạch khu vực bảo vệ để tránh sự phá hoại của con người.

Tuy nhiên để có tính pháp lý cao hơn nữa địa phương đề nghị các cấp quan tâm xét duyệt để di tích được xếp hạng. Từ đó địa phương có cơ sở pháp lý phát huy tác dụng di tích tốt hơn nữa.

- Lịch sử huyện Yên Châu.

- Báo cáo khảo sát 2 bãi đá lớn - thuộc Hồ Chiềng Khoi, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La. Tháng 5 - 1999 Viện khảo cổ học.