Dưới chế độ hà khắc của nhà tù Sơn La. đời sống tù nhân hết sức cực khổ.
Giã tâm của thực dân Pháp là dùng vi trùng sốt rét, rừng thiêng nước độc và lao động khổ sai để giết dần, giết mòn tù nhân chính trị.
Ở tù Sơn La các tù nhân phải lao động khổ sai nặng nhọc như: Đẩy xe bò nước, lấy củi, lấy than, nung vôi và phá đá…
Vì có nhiều tù chính trị, nên Trong tù bọn chúng tăng cường kiểm tra và tuần gay gắt để hạn chế sự gặp gỡ tiếp xúc các tù nhân với nhau.
năm 1930, thực dân Pháp đã cho xây dựng một hệ thống xà lim ngầm sâu dưới đất 3m, khu nhà bếp che dấu hệ thống xà lim ngầm này. Hệ thống xà lim ngầm dưới mặt đất gồm 5 phòng giam cá nhân và 2 phòng giam tập thể (trong đó có 1 xà lim tối). Mỗi một phòng giam đều được thiết kế có 1 bệ đá xây láng xi măng, vừa ngắn, vừa hẹp để tù nhân nằm, cuối bệ có 1 cùm sắt. Mỗi một xà lim ngầm cá nhân có một lỗ thông hơi ở phía sát trần có găn soing sắt và lưới mắt sàng nhìn ra đường đi tuần, khi cánh cửa đóng lại thì mỗi xà lim cá nhân như biến thành 1 hộp kín, tù nhân phaire nằm co ro và không phân biệt được đâu là đêm, đâu là ngày.
Tại khu xà lim ngầm đã diễn ra cuộc đấu tranh 12 ngày đêm của tù nhân chính trị.
Khi các tù nhân tổ chức học tập trong tù phải rất khéo léo và linh hoạt, chỗ viết báo suối reo trong tù lại là nơi hố tiêu của tù nhân để tránh sự kiểm tra của linh canh.
Khóa cửa lớn cửa này đã được bọn lính canh dùng để khóa cửa tù tại nhà tù Sơn La tại khu xà lim ngầm, tăng cường sự kiểm soát của chúng với tù nhân.
Ổ khóa là minh chứng cho chế độ hà khắc của thực dân pháp tại nhà tù Sơn La.
|
